|
|
zagrożenie klimatyczne
I. KLIMATYCZNE WARUNKI PRACY
1. Wpływ klimatycznych warunków
pracy na organizm ludzki
Stworzenie koniecznych klimatycznych warunków pracy ma na celu umożliwienie chłodzenia ciała ludzkiego w celu odprowadzania ciepła wywiązującego się w organizmie człowieka wskutek pracy.
Podczas pracy organizm ludzki
produkuje zwiększoną ilość energii cieplnej. Temperatura ciała ludzkiego
stopniowo podwyższa się (nie powinna ona przekroczyć 36,8OC).
Przy dalszym wzroście temperatury ciała ludzkiego pojawiają się bóle i zawroty
głowy, szum w uszach, senność i apatia oraz wzrost pobudliwości i uczucie
niepokoju wewnętrznego. Zachodzi przegrzanie organizmu i gdy temperatura ciała
dojdzie do
Przed przegrzaniem ciała ludzkiego chronią organizm ludzki dwa czynniki:
▬ chłodzenie ciała ludzkiego przez otaczające go powietrze,
▬ samoobrona organizmu ludzkiego, polegająca na własnościach fizykalnej regulacji temperatury ciała w dostosowaniu do warunków zewnętrznych.
Chłodzenie ciała ludzkiego przez otaczające powietrze. Wpływ klimatycznych warunków pracy na odprowadzanie ciepła z organizmu ludzi pracujących związany jest z:
▬ możliwością oddawania ciepła przez organizm do
powietrza poprzez konwekcję i poprzez parowanie potu. W niskich temperaturach
powietrza do odprowadzenia ciepła wystarcza konwekcja. Gdy temperatura
otoczenia przekroczy wartość
▬ własnościami fizycznymi powietrza to jest jego temperaturą, prędkością przepływu oraz wilgotnością względną.
Samoobrona
organizmu ludzkiego. Polega ona na tym, że organizm dysponuje pewną rezerwą
buforową, gdyż temperatura połowy masy ciała ludzkiego jest średnio o 3÷4°C
niższa od temperatury wewnętrznej, wynoszącej niecałe
1. Elementy klimatu
W dołowych warunkach górniczych na klimatyczne warunki pracy wpływają:
▬ własności fizyczne powietrza kopalnianego, określone jego temperaturą i wilgotnością,
▬ intensywność przewietrzania, wyrażona prędkością przepływu powietrza.
Temperatura powietrza kopalnianego zależy od: temperatury powietrza wpływającego do kopalni oraz od czynników górniczo-technicznych to jest temperatury górotworu, temperatury pokładu (decydującą o nagrzewaniu powietrza od węgla urabianego w przodkach i transportowanego drogami odstawy na powierzchnię), przemiany energii w maszynach, procesów utleniania i powietrza sprężonego.
Wilgotność powietrza kopalnianego
Rozróżnia się wilgotność:
▬ bezwzględną
F
(g/m3) jako ilość pary wodnej w gramach na
▬ względną φ (%) jako stosunek masy pary wodnej znajdującej się w powietrzu do masy pary, która w danej temperaturze nasyca powietrze.
W górnictwie najważniejsza jest wilgotność względna, gdyż decyduje o chłodzącym działaniu powietrza na organizm ludzki.
Wilgotność względna powietrza kopalnianego waha się w zależności od:
▬ temperatury powietrza kopalnianego,
▬ temperatury i wilgotności górotworu,
▬ zawodnienia kopalni (woda naturalna i podsadzkową),
▬ zawodnienia wyrobisk (rozlewanie się wody po spągu, nie uchwycenie wody w szybach itp.),
▬ intensywności przewietrzania.
Prędkość przepływu powietrza w wyrobiskach kopalni, powinna być taka, aby:
▬ doprowadzona do miejsca pracy ludzi ilość powietrza zapewniała odpowiedni jego skład, temperaturę i wilgotność, określone przepisami górniczymi,
▬ w miejscu pracy wykorzystać chłodzące działanie prądu powietrza.
Z punktu widzenia chłodzącego działania powietrza, już prędkość 0,03 m/s wpływa na wymianę ciepła pomiędzy organizmem ludzkim a powietrzem.
Przepisy górnicze określają, że z uwagi na obecność ludzi prędkość powietrza nie powinna przekraczać:
▬ w ścianach i zabierkach 5 m/s,
▬ w wyrobiskach korytarzowych 8 m/s,
▬ w szybach 12 m/s.
2. Komfort pracy
Komfort pracy ocenia się za pomocą trzech parametrów powietrza kopalnianego:
▬ temperatury,
▬ wilgotności względnej,
▬ prędkości przepływu.
Temperaturę powietrza mierzy się bezpośrednio termometrem suchym i mokrym.
Wg przepisów dla kopalń węgla kamiennego, gdy temperatura powietrza mierzona termometrem suchym na stanowiskach pracy jest większa od 28°C, a nie przekracza 33°C:
1) stosuje się rozwiązania techniczne w celu osiągnięcia wartości nieprzekraczających powyższych parametrów lub
2) ogranicza się wymiar czasu pracy do 6 godzin, liczony łącznie z czasem zjazdu pod ziemię i wyjazdu na powierzchnię, dla pracowników przebywających na tych stanowiskach pracy dłużej niż przez 2 godziny.
W temperaturze większej od
Wilgotność względną powietrza kopalnianego określa się na podstawie pomiaru.
W zależności od wilgotności względnej organizm ludzki odczuwa powietrze jako:
▬ bardzo suche, przy wilgotności względnej poniżej 40%,
▬ suche, przy wilgotności względnej 40-60%,
▬ normalne, przy wilgotności względnej 60-80%,
▬ wilgotne, przy wilgotności względnej 80-95%,
▬ bardzo wilgotne, przy wilgotności względnej powyżej 95%.
Prędkość przepływu powietrza w istotny sposób decyduje o chłodzącym działaniu powietrza.
Chłodzące działanie przepływającego powietrza polega na odbieraniu ciepła z ciała ludzkiego i zależy od wspólnego oddziaływania: temperatury, wilgotności i prędkości powietrza kopalnianego. Intensywność chłodzącego działania powietrza, czyli natężenie chłodzenia K, jest to wielkość strat ciepła z 1 cm2 powierzchni ciała ludzkiego w jednostce czasu (w 1 s).
Jednostką natężenia chłodzenia jest 1 katastopień (mcal/s• cm2), który określa ilość ciepła odbieraną z powierzchni 1 cm2 w 1 s przy temperaturze ciała ludzkiego 36,5°C.
Intensywność chłodzenia można zmierzyć bezpośrednio za pomocą katatermometru lub określić pośrednio za pomocą nomogramu na podstawie pomiaru temperatury mokrej powietrza i prędkości jego przepływu.
Rys. 11. Katatermometr
Sposób bezpośredni polega na zmierzeniu intensywności chłodzenia katatermometrem (rys.11), którym mierzy się jednocześnie wszystkie czynniki wpływające na chłodzące działanie prądu powietrza, tzn. jego temperaturę, wilgotność i prędkość przepływu.
Jest to termometr alkoholowy z
rurką długości około
Katatermometr odgrzewa się w
termosie z gorącą wodą do temperatury 50÷70°C tak długo, aż górna bańka
zostanie wypełniona alkoholem do 1/3 swej objętości. Następnie wyjmuje się
przyrząd z termosu, osusza się z wody i zawiesza w pozycji pionowej. Podczas
ochładzania katatermometru opada słup alkoholu od górnej bańki do dolnej. Za
pomocą stopera mierzy się czas spadania słupa alkoholu od temperatury
Natężenie chłodzenia, czyli intensywność chłodzącego działania prądu powietrza, oblicza się za pomocą wzoru
katastopnie (mcal/cm2
s)
K — szukana liczba katastpni, wyrażająca natężenie
chłodzenia,
F — stała katatermometru wycechowana dla każdego
przyrządu, a oznaczająca ile ciepła (milikalorii)
zostaje odprowadzone z 1 cm2 powierzchni przyrządu podczas jego
ochładzania od 38 do
T — czas chłodzenia (sekundy), czyli czas opadania
słupa alkoholu od 38 do
Im wolniej opada słup alkoholu, czyli im dłuższy jest czas chłodzenia, tym słabsze jest chłodzące działanie prądu powietrza.
Ponieważ katatermometr mokry bardziej odzwierciedla spocone ciało ludzkie, dlatego pomiar należy przeprowadzać przyrządem mokrym, czyli przyrządem, który ma dolną bańkę zbiornika owiniętą mokrą szmatką lub muślinem. W tym przypadku mówimy o katastopniach wilgotnych (Kw).
Dla kopalń węgla kamiennego, gdy intensywność chłodzenia jest mniejsza od 11 katastopni wilgotnych (Kw) to:
1) stosuje się rozwiązania techniczne w celu osiągnięcia zwiększonych wartości lub
2) ogranicza się wymiar czasu pracy do 6 godzin, liczony łącznie z czasem zjazdu pod ziemię i wyjazdu na powierzchnię, dla pracowników przebywających na tych stanowiskach pracy dłużej niż przez 2 godziny.
Sposób pośredni określania intensywności chłodzenia polega na zmierzeniu temperatury mokrej powietrza i prędkości jego przepływu. Znając powyższe wartości określa się katastopnie wilgotne z nomogramu (rys. 12).
Rys. 12. Nomogram do określania katastopni na podstawie pomiaru
temperatury wilgotnej powietrza i prędkości jego przepływu
Na osi poziomej znajdujemy punkt A, którego położenie odpowiada zmierzonej prędkości przepływu powietrza. Na osi pionowej znajduje się punkt B, wyznaczający swym położeniem pomierzoną temperaturę mokrą powietrza. Punkt K przecięcia się prostych prostopadłych wykreślonych z tych punktów wyznacza liczbę katastopni, określających intensywność chłodzenia w miejscu pomiaru.
II. Stopnie zagrożenia klimatycznego
Zagrożeniem klimatycznym nazywamy ujemny w wpływ temperatury i wilgotności powietrza na organizm ludzki.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny, zagrożenie klimatyczne jest ustalane poprzez określanie parametrów mikroklimatu powietrza w kopalni. Dzieje się to poprzez pomiar temperatury powietrza za pomocą termometru suchego na stanowisku pracy lub pomiar intensywności chłodzenia na stanowisku pracy.
Natomiast dla kopalin innych niż węgiel kamienny oceny zagrożenia klimatycznego dokonuje się przez wyznaczenie temperatury zastępczej klimatu lub przez określenie parametrów mikroklimatu powietrza kopalnianego na stanowisku pracy.
Na podstawie powyższych
parametrów wyznaczono trzy stopnie zagrożenia klimatycznego.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny stanowisko pracy podlega zaliczeniu do:
▬ I stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa niż 28°C i nie przekracza 31°C lub intensywność chłodzenia jest mniejsza niż 11 katastopni wilgotnych (Kw);
▬ II stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa niż 31°C i nie przekracza 33°C;
▬
III stopnia zagrożenia
klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza
mierzona termometrem suchym jest większa niż 33 C.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny stanowisko pracy podlega zaliczeniu do:
▬ I stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura zastępcza klimatu jest większa niż 26°C i nie przekracza 30°C lub temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa niż 28°C i nie przekracza 31°C lub intensywność chłodzenia jest mniejsza niż 11 katastopni wilgotnych (Kw);
▬ II stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura zastępcza klimatu jest większa niż 30°C i nie przekracza 32°C lub temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa niż 31°C i nie przekracza 33°C;
▬ III stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura zastępcza klimatu jest większa niż 32°C.
III. Sposoby poprawy warunków klimatycznych w
kopalni
Zagrożenie klimatyczne w wyrobiskach dołowych i przodkach górniczych można zmniejszyć:
▬ za pomocą środków naturalnych,
▬ z zastosowaniem maszyn chłodniczych.
1. Zwalczanie zagrożenia
klimatycznego za pomocą środków naturalnych
Zwalczanie zagrożenia klimatycznego za pomocą środków naturalnych sprowadza się do regulowania następujących czynników:
▬ temperatury powietrza,
▬ wilgotności względnej powietrza,
▬ intensywnego przepływu powietrza w przodkach, w miejscu pracy ludzi.
a.
Temperatura
powietrza
Wysoka temperatura powietrza kopalnianego jest wynikiem jego nagrzewania przez ociosy wyrobisk górniczych. Wysoka temperatura górotworu jest tak intensywnym źródłem ciepła, że wszystkie inne źródła stanowią tylko niewielką jej część, chociaż nie bez znaczenia jest moc zainstalowanych urządzeń energomechanicznych.
Obniżenie wysokiej temperatury powietrza kopalnianego środkami naturalnymi uzyskuje się przez:
▬ doprowadzenie do oddziałów przygotowawczych i wybierkowych dużej ilości świeżego powietrza
▬ kierowanie prądów świeżego powietrza wyrobiskami, w których temperatura górotworu jest najmniejsza;
▬ stosowanie krótkich dróg dopływu świeżego powietrza,
▬ prowadzenie świeżego powietrza wyrobiskami gdzie nie odbywa się odstawa urobku; duże powierzchnie świeżo urobionego węgla (jeszcze nieochłodzonego), powodują jego podgrzanie (rys. 13),
▬ stosowanie przerw w urabianiu węgla w wyrobiskach wybierkowych; świeżo urobiony węgiel posiada podwyższoną temperaturę górotworu i powoduje nagrzanie powietrza w miejscu jego urabiania i na trasie odstawy,
▬ racjonalną gospodarkę mocą urządzeń energomaszynowych.
Rys.13. Przewietrzanie ściany „na upad” w celu obniżenia temperatury (wentylacja
homotropowa).
b.
Wilgotność
powietrza
Obniżenie wilgotności względnej powietrza świeżego płynącego do przodków górniczych uzyskuje się w następujący sposób:
▬ w szybach wdechowych należy wodę ściekającą ujmować w rynny, aby nie dopuścić do jej rozbryzgiwania się w szybie,
▬ w wyrobiskach cała woda powinna być skierowana do ścieku - nie dopuszczamy do zalewania spągu,
▬ chodniki wodne i osadnikowe należy przewietrzać odrębnym prądem powietrza i izolować je od prądów powietrza świeżego.
c. Intensywność przepływu powietrza
Duża intensywność (prędkość) przepływu powietrza w wyrobiskach górniczych ma działanie chłodzące, które zależy od jego temperatury i wilgotności.
2. Zwalczanie zagrożenia
klimatycznego za pomocą urządzeń chłodzących
W przypadku, gdy mimo zastosowania środków naturalnych temperatura w wyrobiskach górniczych przekracza 280C należy zastosować urządzenia chłodzące.
Komplet urządzeń
chłodzących stanowią (rys.
14):
▬
chłodnica powietrza,
▬
agregat chłodniczy,
▬
chłodnica wyparna wody,
▬
podwójne rurociągi
Rys.14 . Schemat budowy
górniczego urzadzenia chłodzącego
Górnicze urządzenie
chłodzące posiada następujące obiegi:
▬ pierwszy – obieg parownika, schłodzona woda z agregatu chłodniczego jest kierowana rurociągami do chłodnicy powietrza ulokowanej w wyrobisku górniczym, po opuszczeniu chłodnicy powraca do agregatu.
▬ drugi – obieg skraplacza, woda ciepła ze skraplaczy agregatów chłodniczych jest kierowana rurociągami do chłodnic wyparnych wody, skąd po ochłodzeniu powraca rurociągami do skraplacza agregatu chłodniczego,
▬ trzeci – obieg czynnika chłodniczego (np. Freon 22) – czynnik chłodniczy odbiera ciepło w parowniku od wody chłodzonej, a następnie po sprężeniu oddaje ciepło w skraplaczu.
Systemy klimatyzacji
W celu ochłodzenia powietrza stosujemy system klimatyzacji:
▬ system klimatyzacji lokalnej
▬ system klimatyzacji grupowej
▬ system klimatyzacji centralnej
Spośród wymienionych systemów najlepsze wyniki daje klimatyzacja centralna.
a.
Systemy
klimatyzacji lokalnej
Urządzenia klimatyczne pracujące lokalnie to na ogół układ, gdzie agregat chłodniczy i chłodnica powietrza zabudowane są w wyrobisku w miejscu, w którym chcemy obniżyć temperaturę powietrza a chłodnica wyparna wody jest poza rejonem. Agregat chłodniczy z chłodnicą wyparną wody połączony jest podwójną nitką rurociągów.
Wyznaczając lokalizację chłodnic wyparnych trzeba zapewnić w wyrobisku odpowiednią ilość powietrza jak i jego odpowiednią temperaturę. Należy liczyć się z przyrostem temperatury powietrza w wyrobisku za chłodnicą wyparną. Nie może jednak, ona przekroczyć 33°C. Powietrze powinno być kierowane najkrótsza drogą do szybu wydechowego. Wentylacja lokalna może być stosowana do schłodzenia powietrza w ścianach lub w wyrobiskach korytarzowych.
Do schładzania powietrza w rejonie ścian urządzenia chłodzące ustawia się w chodnikach przyścianowych. Od chłodnic powietrza ciągniemy lutniociągi w kierunku ściany, z możliwością wprowadzania ich do ściany. Można również chłodnice powietrza zabudować bezpośrednio w ścianie.
Stosując schładzanie powietrza w wyrobisku korytarzowym inny będzie układ urządzeń chłodzących w przypadku stosowania wentylacji ssącej (rys.13), a inny w przypadku wentylacji tłoczącej (rys.14).
Stosując schładzanie powietrza w przodku przewietrzanym wentylacją ssącą przed chłodnicą powietrza dajemy wentylator lutniowy. Zapewnia on przepływ powietrza przez tą chłodnicę. Przy wentylacji ssącej powietrze płynie do przodka całym przekrojem wyrobiska.
Część tego powietrza pobrana przez wentylator pomocniczy przepływa przez chłodnicę, gdzie obniża znacznie swoją temperaturę i ponownie miesza się z powietrzem płynącym do przodka, powodując spadek temperatury powietrza w wyrobisku.
Rys.15. Przykład schłodzenia powietrza w wyrobisku z wentylacja ssącą
Rys. 16. Przykład schłodzenia powietrza w wyrobisku z wentylacja
tłoczącą
b.
Klimatyzacja
grupowa
W kopalniach o dużym zagrożeniu klimatycznym korzystne jest stosowanie klimatyzacji grupowej (poziomowej, rejonowej), polegającej na tym, że na poziomie zabudowuje się agregaty chłodnicze o dużej mocy chłodniczej, natomiast chłodnice powietrza instalowane są w rejonach, gdzie prowadzone są roboty górnicze. Chłodnice wyparne wody zabudowane są w wyrobisku, którym powietrze odprowadzamy bezpośrednio do szybu wydechowego.
c.
Klimatyzacja
centralna
Klimatyzacja centralna w kopalniach polega na tym, że na dole kopalni w miejscach o zagrożeniu klimatycznym budowane są chłodnice powietrza. Agregaty chłodnicze o dużej mocy zabudowane są na powierzchni kopalni. Woda zimna z urządzeń chłodniczych na powierzchni podawana jest siecią rurociągów preizolowanych do chłodnic powietrza. Woda „ciepła” wypływająca z chłodnic powietrza kierowana jest na powierzchnię, do agregatów chłodniczych.
IV. Zagrożenie klimatyczne w przepisach
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ENERGII
z dnia 22 sierpnia 2019 r.
……………………………………………..
……………….
§ 445a. I. W zakładach górniczych wydobywających
węgiel kamienny temperatura powietrza na stanowiskach pracy nie może
przekraczać 28°C przy wykonywaniu pomiarów termometrem suchym, a intensywność
chłodzenia nie może być mniejsza od 11 katastopni wilgotnych
(Kw).
2. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem
suchym na stanowiskach pracy jest większa od 28°C, a nie przekracza 33°C, lub
intensywność chłodzenia jest mniejsza od 11 katastopni
wilgotnych (Kw):
3) stosuje się rozwiązania techniczne w celu
osiągnięcia wartości nieprzekraczających parametrów, o których mowa w ust. I, i
kontroluje się skuteczność tych rozwiązań technicznych lub
4) ogranicza się wymiar czasu pracy do 6 godzin, liczony
łącznie z czasem zjazdu pod ziemię i wyjazdu na powierzchnię, dla pracowników
przebywających na tych stanowiskach pracy dłużej niż przez 2 godziny,
3. W przypadku gdy temperatura powietrza mierzona termometrem
suchym na stanowiskach pracy przekracza 33°C, mogą być prowadzone tylko prace w
ramach akcji ratowniczej.
§445b. 1. W zakładach
górniczych wydobywających kopaliny
inne niż węgiel kamienny warunki klimatyczne pracy określa się,
wyznaczając temperaturę zastępczą klimatu w sposób określony w Polskiej Normie
dotyczącej wyznaczania temperatury zastępczej klimatu lub przez określenie
parametrów mikroklimatu powietrza kopalnianego.
2. W zakładach. o których mowa w ust. 1, na stanowiskach pracy:
1) temperatura zastępcza klimatu nic może przekroczyć 26°C
lub
2) temperatura powietrza nic może przekraczać 28°C przy
wykonywaniu pomiarów termometrem suchym, a intensywność chłodzenia nie może być
mniejsza od 11 katastopni wilgotnych (Kw).
3. W przypadku gdy temperatura zastępcza klimatu na stanowiskach
pracy jest większa niż 26°C, a nie przekracza 32°C, lub temperatura powietrza
mierzona termometrem suchym na stanowiskach pracy jest większa od 28°C lub
intensywność chłodzenia jest mniejsza niż 11 katastopni
wilgotnych (Kw):
1) stosuje się rozwiązania techniczne w celu
osiągnięcia wartości nieprzekraczających parametrów. o
których mowa w ust. 2, i kontroluje się skuteczność tych rozwiązań technicznych
lub
2) ogranicza się wymiar czasu pracy do 6 godzin, liczony
łącznic z czasem zjazdu pod ziemię i wyjazdu na powierzchnię, dla pracowników
przebywających na tych stanowiskach pracy dłużej niż przez 2 godziny.
4. W przypadku gdy temperatura zastępcza klimatu przekracza 32°C,
mogą być prowadzone tylko prace w ramach akcji ratowniczej.
…………………………………………………………………………….
……………….
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 16 września 2019 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie zagrożeń naturalnych w
zakładach górniczych
Na
podstawie art. 118 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i
górnicze (Dz. U. z 2019 r.
poz. 868, 1214 i 1495) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w
zakładach
górniczych (Dz. U. z 2015
r. poz. 1702 i 2204, z 2016 r. poz. 949 oraz z 2017 r. poz. 1247) wprowadza się
następujące
zmiany:
1)
§ 21 otrzymuje brzmienie:
„§
21. 1. Podstawowym kryterium oceny zagrożenia klimatycznego jest występowanie:
1)
temperatury powietrza mierzonej termometrem suchym większej niż 28°C lub
intensywności chłodzenia mniejszej
niż 11 katastopni wilgotnych (Kw) albo
2)
temperatury zastępczej klimatu większej niż 26°C
–
na stanowisku pracy w rozumieniu § 2 pkt 8
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września
1997
r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. poz. 1650, z 2007 r.
poz. 330, z 2008 r. poz. 690 oraz z 2011 r. poz. 1034), znajdującym
się w podziemnym wyrobisku górniczym, zwanym
dalej „stanowiskiem pracy”.
2.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny oceny
zagrożenia klimatycznego
dokonuje się przez określenie parametrów mikroklimatu powietrza
kopalnianego na podstawie pomiaru temperatury
powietrza termometrem suchym na stanowisku pracy lub pomiaru
intensywności chłodzenia na stanowisku pracy.
3.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel
kamienny oceny zagrożenia
klimatycznego dokonuje się przez wyznaczenie
temperatury zastępczej klimatu w sposób określony w Polskiej
Normie
dotyczącej wyznaczania temperatury zastępczej klimatu lub przez określenie
parametrów mikroklimatu powietrza
kopalnianego na stanowisku pracy.”;
2)
w § 22:
a) ust. 2–4 otrzymują brzmienie:
„2.
Stanowisko pracy podlega zaliczeniu do jednego z trzech stopni zagrożenia
klimatycznego.
3.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny stanowisko
pracy podlega zaliczeniu
do:
1)
I stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza mierzona
termometrem suchym jest większa
niż 28°C i nie przekracza 31°C lub intensywność chłodzenia jest
mniejsza niż 11 katastopni wilgotnych
(Kw);
1)
Minister
Środowiska kieruje działem administracji rządowej – środowisko, na podstawie §
1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów
z dnia 10 stycznia 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra
Środowiska (Dz. U. poz. 96).
Dziennik
Ustaw – 2 – Poz. 1883
2)
II stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza mierzona
termometrem suchym jest
większa niż 31°C i nie przekracza 33°C;
3)
III stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura powietrza mierzona
termometrem suchym jest
większa niż 33°C.
4.
W podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel
kamienny stanowisko
pracy podlega zaliczeniu do:
1)
I stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli:
a) temperatura zastępcza klimatu jest większa niż 26°C i nie
przekracza 30°C lub
b) temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa
niż 28°C i nie przekracza 31°C lub
intensywność chłodzenia jest mniejsza niż 11 katastopni wilgotnych (Kw);
2)
II stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli:
a) temperatura zastępcza klimatu jest większa niż 30°C i nie
przekracza 32°C lub
b) temperatura powietrza mierzona termometrem suchym jest większa
niż 31°C i nie przekracza 33°C;
3)
III stopnia zagrożenia klimatycznego, jeżeli temperatura zastępcza klimatu jest
większa niż 32°C.”,
b) uchyla się ust. 5;
3)
§ 23 otrzymuje brzmienie:
„§
23. Dokumentacja, w oparciu o którą dokonuje się
zaliczenia stanowisk pracy do odpowiedniego stopnia zagrożenia
klimatycznego, zawiera:
1)
wyniki pomiarów temperatury zastępczej klimatu lub parametrów mikroklimatu
powietrza kopalnianego lub
wartość wyznaczonej temperatury zastępczej klimatu, udokumentowane w
książce kontroli zagrożenia klimatycznego
prowadzonej w sposób określony w załączniku nr 3 do
rozporządzenia Ministra Energii z dnia
23
listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu
podziemnych zakładów
górniczych (Dz. U. z 2017
r. poz. 1118 oraz z 2019 r. poz. 1880);
2)
propozycję zaliczenia stanowiska pracy do odpowiedniego stopnia zagrożenia
klimatycznego, z uzasadnieniem.”.
§ 2. Rozporządzenie
wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister
Środowiska: H. Kowalczyk
,
Zebrał i opracował: Czesław
Zając
V. Bibliografia:
- T. Bielewicz,
B. Prus, J. Honysz ; Górnictwo Część I Wydawnictwo ŚLĄSK 1993r.
- J. Czechowicz, M. Mastaliński, M. Surowiec; Górnictwo Część III , Wydawnictwo ŚLĄSK 1984r.
- A. Frycz; Klimatyzacja kopalń, Wydawnictwo ŚLĄSK 1981r.